Massa vreet aan evenementen

Massa vreet aan evenementen

07-08-2001 - Door Annemart van Rhee

Opgevreten door de massa. En besprongen door de commercie. Kleinschalige manifestaties groeien in no time uit tot kolossale monsters. Zoals het dit weekeinde compleet uit de hand gelopen Dance Valley. Maar ook Lowlands, dance parades, skate-avonden en concerten. Het uitje als sociale bevestiging.

Rotterdam - Wie vorige week de concerten van U2 in het Arnhemse Gelredome bezocht, weet het. Het optreden voelde als een warm bad, maar het randgebeuren was een ware nachtmerrie. Files, geen parkeerplek, beuken om een peperduur broodje kroket te bemachtigen, knokken voor een lauw biertje, smerige bezoedelde toiletten. En: wachten, wachten, wachten. De prijs voor dat avondje uit? Met een kaartje van rond de 100 gulden, de aanschaf van consumpties en memorabilia en de prijs van vervoer toch al gauw 175 à 200 gulden per persoon.
Maar je kon zeggen dat je geweest was bij dat 'intieme' optreden. Net als die 102.000 andere uitverkorenen. Dat je hét had meegemaakt en ervaren. Want U2-kaarten waren de hotste tickets deze zomer om te bemachtigen, zo hypten radiostations, bladen en tv-zenders.

Zelfde mechanisme
Eenzelfde mechanisme zie je bij evenementen als het desastreus verlopen Dance Valley feest, de Gay Pride, Lowlands (toegang 195 gulden), diverse dance parades, de skate-avonden in verscheidene steden en (openlucht)concerten, zegt Hans Mommaars, hoofddocent vrijetijdswetenschappen aan de Katholieke Universiteit Brabant.

Behoefte aan party
Ooit kleinschalige manifestaties met een rebels karakter bedacht door tegenbewegingen. Maar inmiddels opgevreten door de massa die behoefte heeft aan party party, uit je dak gaan en lekker freaken. En omarmd door de commercie die zijn kans ruikt bijna ongrijpbare doelgroepen - vooral jongeren - te bespelen.

Het Rotterdamse Zomercarnaval heet nu Solero Zomercarnaval, de dance parade die komend weekeinde wordt gehouden in Rotterdam draagt de naam van bierbrouwer Heineken en grote reisbureaus verkopen vanwege de overweldigende belangstelling speciale dance-reizen.

Met z'n allen individueel bezig
Hans Mommaars, hoofddocent vrijetijdswetenschappen aan de Katholieke Universiteit Brabant: "Vroeger werd je beoordeeld op de klasse of zuil waartoe je behoorde. Tegenwoordig ontleen je je identiteit aan deelname aan bepaalde evenementen. Zoeken naar sociale bevestiging en zekerheid door middel van het bezoeken van concerten en manifestaties. Zo van: o, jij bent daar ook geweest, nou daar kan ìk over meepraten. Je hoort dan dus toch bij een bredere groep. Want hoewel we in een solistische maatschappij leven, willen we toch het liefst met met z'n allen individueel bezig zijn. Kijk naar Sensation, de dance-avond in de Amsterdam Arena. Er werd opgeroepen om in het wit te komen en alle 40.000 bezoekers hielden zich braaf aan de dresscode."

Omdat de drang naar nieuwe ervaringen groter is dan ooit wordt vooral gezocht naar hippe, trendgevoelige prikkels. Je extravagant kleden en exhibitionistisch gedragen tijdens bijvoorbeeld Dance Valley blijkt dan plots een statussymbool waarmee wordt geschermd, zegt Mommaars. "Anderen die dat horen willen volgend jaar ook. Om zich eveneens te onderscheiden. Door de toegenomen mobiliteit en het feit dat iedereen geld heeft, worden zulke festijnen in zeer korte tijd succesvolle mega-bijeenkomsten. Alle ellende neem je dan maar voor lief. Regionale evenementen bestaan niet meer. Je hebt meteen een landelijk project voor een main stream publiek en daarmee moeten organisatoren in de toekomst echt rekening houden anders gaat het een keer goed mis."

Hip zijn
Een breed modaal publiek dus dat in het kielzog van trendsetters hip wil zijn. Daarover kan de stichting Rotterdam Rolt, organisator van de Wednesday Night Skate-avonden, meepraten. Het begon in 1999 als een grap van een handvol vrienden bij de buurtkroeg De Vagebond op de Nieuwe Binnenweg. Vorige week woensdag rolden maar liefst 25.000 skaters door het centrum van de Maasstad. Onder begeleiding van ehbo-teams, politie en aangemoedigd door burgemeester Opstelten die de benodigde vergunningen verleende. Niet echt rebels meer of exclusief, maar eerder een instituut.

Maar met die laatste kwalificatie is Atty Baardman van Rotterdam Rolt het niet eens. "Een instituut is voor mij een vastgeroest iets dat verloopt volgens een terugkerend stramien. Dat gebeurt bij ons nog niet. Wèl is het zo dat er nadelen kleven aan deze nieuwe omvang. Je moet beter organiseren. Het geheim van het succes? De swingende, ongedwongen sfeer die appeleert aan ijspret. Je hoeft geen prestatie te leveren, je ontmoet makkelijk nieuwe mensen. Kortom: je deelt iets met elkaar, een saamhorigheidsgevoel."

Megahippe dolfijn
Het gevoel dus dat universitair docent Mommaars eerder omschreef als sociale bevestiging. "Op de radio hoeft bij wijze van spreken maar gezegd te worden dat er een megahippe dolfijn is aangespoeld op het strand of het staat er helemaal vol. Iedereen wil meepraten." Maar wat betekent dat voor het karakter van die door de massa belegerde evenementen? Mommaars: "Er ontstaat een cyclus. De innovatieve trendsetters nemen afscheid en gaan op zoek naar iets anders. Dat dan weer snel door de massa wordt ingehaald. Waarschijnlijk een oneindige cyclus. Het kan echter ook zo zijn dat we op een bepaald moment genoeg van hypes en massa's hebben. Maar ja dan moet er wel iets anders zijn waarmee we ons kunnen onderscheiden."

Bron: Algemeen Dagblad